Dźwignice
| Nazwa wykładu: | Dźwignice |
| Prowadzący: | dr inż. Artur Jankowiak, p. 3.15b |
| Rodzaj studiów: | I stopnia |
| Materiały pomocnicze: | Brak |
| Treść wykładu: |
1. Podział środków transportu bliskiego. Ogólna charakterystyka grup dźwignic (cięgniki, dźwigniki, suwnice, żurawie, układnice). Zagadnienie grup natężenia pracy (pojęcia intensywności wykorzystania, stanu obciążenia). 2. Przegląd konstrukcji i rozwiązań mechanizmów podnoszenia (MP) dźwignic. Elementy MP - wciągarek i wciągników linowych oraz łańcuchowych. 3. Krążki linowe stałe i ruchome – sprawność krążków. Układy linowe wielokrążków – przełożenia sił i prędkości, wyznaczanie sprawności wielokrążków dla obciążenia pełnego i częściowego. Siła w linie. Bębny linowe. 4. Liny włókienne i stalowe – ogólne informacje. Druty stalowe – własności, technologia produkcji. Splotki – typy konstrukcyjne, własności, rodzaje styków drutów w splotach. Splotki kompaktowe. Rdzenie lin. Rodzaje konstrukcyjne lin (liny jednozwite i dwuzwite). Budowa liny stalowej, technologia produkcji. Ocena zużycia i wymiany lin. 5. Dynamika układu napędowego MP. Równanie stanu pracy układu napędowego. Potencjalne momenty statyczne (oporu) MP – zasady wyznaczania (redukcja momentów oporu). Sprawność całkowita MP. Moment dynamiczny, momenty rozruchowe i czas rozruchu MP. Redukcja mas o ruchu obrotowym. Czasy hamowania MP. Napęd i sterowanie dźwignic. 6. Mechanizmy podnoszenia dźwignic – wstępne obliczenia projektowe (przykład). 7. Podstawowe wiadomości, budowa i odmiany dźwigów elektrycznych i hydraulicznych. Bezpieczeństwo eksploatacji dźwigów. Mechanizmy podnoszenia dźwigów. Teoria sprzężenia ciernego. Ocena sprzężenia ciernego dźwigu (przypadki pracy dźwigu, rodzaje rowków linowych kół ciernych). Siły w linach. Wybrane zagadnienia projektowania dźwigów elektrycznych i hydraulicznych. 8. Przegląd konstrukcji i rozwiązań mechanizmów jazdy (MJ) dźwignic. Elementy MJ. 9. Mechanizmy jazdy. Opory jazdy kół z obrzeżami i bez obrzeży. Minimalna średnica kół jezdnych – zagadnienie naprężeń stykowych. Dynamika układu napędowego MJ (momenty oporu i redukcja, redukcja mas, dopuszczalne przyśpieszenie, czasy rozruchu i hamowania). Sprawności przy różnych kierunkach przepływu strumienia mocy. 10. Mechanizmy jazdy dźwignic – wstępne obliczenia projektowe (przykład). 11. Mechanizmy obrotu (MO). Przegląd rozwiązań MO. Momenty oporu w łożyskach (łożyska krążnikowe, wieńcowe, ślizgowe i toczne). Opory od obciążenia wiatrem. 12. Dynamika MO. Momenty bezwł. elementów dźwignic w ruchu obrotowym. Czasy rozruchu i hamowania. Obciążenia dźwignic – obciążenia wiatrem w stanie roboczym i nieroboczym. Obciążenia dynamiczne dźwignic (siły podnoszenia, siły ruchów torowych, siły bezwładności). 13. Zasady redukcji mas ustroju nośnego. Redukcja mas typowych ustrojów nośnych dźwignic. Typowe modele dynamiczne odwzorowujące działanie pracy mechanizmów na ustrój nośny. 14. Zagadnienia stateczności dźwignic. Pojęcie krawędzi wywrotu. Krawędzie wywrotu dla różnych osadzeń dźwignic (podwozia kołowe i gąsienicowe, podstawy stałe). Zasady przyjmowania obciążeń do obliczeń stateczności. Obliczeniowe sprawdzanie stateczności. Próby statyczne i ruchowe. Wpływ obciążeń impulsowych i pochylenia na stateczność. 15. Formalne aspekty projektowania i eksploatacji dźwignic. Urząd Dozoru Technicznego. Próby odbiorcze i badania okresowe dźwignic. Wyposażenie bezpieczeństwa (zderzaki i odboje, urządzenia przeciwwiatrowe, ograniczniki udźwigu, wyłączniki krańcowe i zatrzymania niezwłocznego stop, inne zabezpieczenia). |
| Zasady zaliczania: | 2 kolokwia |
Laboratorium
| Ćwiczenie | Temat | Prowadzący |
| D1 | Badania własności układów cięgnowych. |
dr inż. A. Jankowiak p. 3.15b |
| D2 | Identyfikacja modelu dynamicznego żurawia naściennego. |
mgr inż. S. Bąk p. 4.7c |
| D3 | Obciążenia dźwignic. Siły dynamiczne podnoszenia. |
mgr inż. S. Bąk p. 4.7c |
| D4 | Badania stateczności dźwignic. Stateczność dynamiczna żurawi wieżowych. |
mgr inż. P. Grabowski p.4.7a |
| D5 | Ocena sprzężenia ciernego dźwigu elektrycznego. |
mgr inż. P. Grabowski p.4.7a |
| D6 | Obciążenia dźwignic. Siły dynamiczne ruchów torowych suwnicy. |
dr inż. Paweł Gomoliński p. 3.15a |
Stanowiska do ćwiczeń D2, D3, D4 i D6 znajdują się w laboratorium MRC (sala 0.2)
Stanowiska do ćwiczeń D1, D5 znajdują się w laboratorium 4.4b
Instrukcje do ćwiczeń dostępne są w skrypcie:
Jankowiak, A (red) - "Laboratorium dźwignic", Oficyna Wydawnicza PW, Warszawa, 2018.